Yeni Yıl, Yenilenme, benliğin uptadesi... 2019

Yeni Yıl, Yenilenme, benliğin uptadesi... 2019

Almanya’ya giden birinci kuşağın döneminde Türkiye’de bir gencin askere gittiğinde okur yazar ve yazısının güzel olması onun yazıcı ve onbaşı, çavuş olması için yeterliydi. Okur yazar olmakta, Türkiye’de iş bulma şansını oldukça kuvvetlendiriyor, çoğu alanlarda yeterli oluyordu. Mesela altmışlarda(1960 - 70 arası) okur yazar olmak; 70-80’ler de daktilo bilmek önemli bir saygınlık ve iş bulmak için yetenek olarak kabul görmekteydi. Önemli de bir sükseydi, bu. “On parmağı ile daktilo yazmak!..”  90’larda bilgisayar bilmek aynı şeydi. Şimdi, daktilo değil, bilgisayar kullanmayı bilmek çocuk işi oldu… Artık çocukların elinden dahi akıllı telefonlar düşmüyor.

ALMANYA ESKİ ALMANYA DEĞİL!..

2013 yılında Almanya’ya geldiğimde, iş konusundaki şikayet: “Almanya, eski Almanya değil…” Eskiden bu mahalleden sabahleyin elinde çanta ile elli kişi işe çıkardı. Şimdi iş yok. İşe giden tek tük, çok az. İş bulunmuyor. İş bulmak çok zor...gibi, yakınmalar duymuştum.

2015’te Almanya’ya geldiğimde, değerli arkadaşım Hamza AKBABA, Filli boya firmasının bakımlarını yapan servis olduğundan, o usta, bende yanında çalışan bir personel gibi giyindik ve Filli Boya Fabrikasını gezdik… Bir bölümden diğer bir bölüme gidebilmek, kapalı kapıların elektronik şifresini bilmeyi gerektiriyordu. Her bölümdeki personeli tanıtırken onlara su mühendis, şu teknik personel vb. diyordu. Hemen her bölümü gezdik fabrikanın. Çok şey otomasyondu. Başlarında ise mühendis ve kalifiye elemanlar vardı. Niteliksiz işçiye iktiyaç yoktu orada. Yalnızca temizlik vb. alanlarda az sayıda işçi çalışabilirdi.

“Almanya, eski Almanya değil…”  diye yanıp tutuşan, Almanya’ya giden birinci ve ikinci kuşağın hatırı sayılır yüzdesinin oluşturan Fethiyeliler di. Bu birinci kuşaktan bir bahsederken bir kurgu örnek verelim. Diyelim ki bir büyüğümüz: 1966 - 67’de Ford, Mercedes yada BMV firmasına, 25 yaşında girmiş ve kır kyıl sonra 65 yaşın(2006-2007)da ise emekli olmuş olsun.

Hemşehrimiz kırk yıllık hizmeti sonucunda emekli oluncaya kadar: Ford, Mercedes yada BMV… 40 model kendini yenilemiş, zamanın ruhuna teknolojisine ve ihtiyaçlarına göre kendini geliştirmiş. Fakat bu hemşehrimiz, kırk yıldır aynı zihniyette saydırıyor ise aynı fabrikaya iş müracaatına gittiğinde ona verilecek cevap: “ Bizim işletmemize 2007-2008... ve daha ileri modelde personel lazım. Senin gibi 1966-67 model personele ihtiyacımız yok” denme ihtimali var mı sizce?.

“Almanya, eski Almanya değil…”   Hatta, dünya eski dünya değil. Her halde biz ekidiğimizden dolayı yeni ile kavgamız var. Ondan zaman bizi örseliyor!...

Mesela. Birinci kuşamız döneminde revaçta olan “okuryazarlık…” İkinci kuşağımız döneminde: “on parmak daktilo” bilmek. Üçüncü kuşağımız döneminde: “Bilgisayar kullanmasını bilmek…” Bugünün dünyasının geçer akçesi mi? Yoksa en alt düzeydeki gereksinimler mi?

Yaa, bu yaştan sonra sen ne diyorsun bu baba, dede kuşaklarımız için. Allanı seven bu da laf mı? Diye sorabilirsiniz.

Nobel kimya ödüllü vatandaşımız Aziz SANCAR, 1969’da üniversiteden mezun olmuş. Aziz sancar sizce 1969 model mi: yoksa 2030 -2050’leri temsil eden bir model mi? Aziz SANCAR, çağını yakaladı ve aştı ise, bunu ömrünü okumaya, araştırmaya, deneye… kısaca kendini gelişmeye adamışlığına borçlu. Hepimiz de insanız.

İnsanların yaşıyla orantılı anlama, problem çözme, akıl yürütebilme…. ile  alakalı olan beyinsel fonksiyon IQ Entellektüel zeka olarak kabul görmekte. Bunlarsa bilim camiası tarafından ölçme ve seviyelendirilmeye tabi tutulmuş ve aşağıdaki liste oluşturulmuş.

IQ düzeyleri

20-34 Embesil

35-49 Yüksek Derecede Zeka Geriliği

50-69 Orta Derecede Zeka Geriliği

70-79 Düşük Derecede Zeka Geriliği

80-89 Donuk Normal

90-109 Normal Zeka

110-119 Parlak Zeka

120-129 Üstün Zeka

130-139 Çok Üstün Zeka

140-149 Neredeyse Dahi

150+ Dahi

Bildiğim kadarıyla Einstein’ın zekası 164’lerde. 10 yıl dünya satranç şampiyonasını elinde bulundurmuş olan Gerry Kasparov’un zeka seviye 220’ler de imiş.

Satrançta hamleler arasındaki düşünme mesafesi turnuvolarda 3 dakika. Kasparov gibi bir dahinin bir saniye 5, üç dakikada 540 hamle hesaplayabileceği varsayılıyor.

IBM Deeper Blue, adlı bir yapay zeka, robot geliştirdi.

“Deep Blue, IBM tarafından geliştirilen, satranç oynayabilen bir bilgisayardır. IBM tarafından yapılan ilk bilgisayar Kasparov ile 1-1 berabere kaldı. Ancak saniyede 200 milyon işlem yapabilen Deeper Blue adlı 2. bilgisayar 1997'de dünya şampiyonu Garry Kasparov'u yenmeyi başarmıştır.”

“Deep Blue'nun en önemli özelliği, hamle yapabilme hızı. Deep Blue 1985 senesinde 3 dakikada 9 milyon hamle hesaplayabiliyordu. Ancak Deep Blue ile Kasparov arasında 1996 yılında ilk karşılaşmada bu kapasitenin 18 milyara çıkarılmış olmasına rağmen, 3 dakikada ancak 540 hamle hesaplayabilen Kasparov'u yenmeye yeterli gelmemişti. 1997 senesinde bu hız iki misline (3 dakikada 36 milyar) çıkarıldı ve başka özellikler de eklendi.”

“”...11 Mayıs 1997'de ilkinde olduğu gibi yine 6 setten oluşan maçın sonucunda, Deep Blue Kasparov'u 2.5 a karşı 3.5 puanla yenmeyi başardı. Böylece insanlık tarihinde ilk kez bir bilgisayar, dünya satranç şampiyonunu yenmiş oldu.”

IBM Kendi kurucusu olan Thomas J.Watson isimli bir yapay zeka daha geliştirdi. Bu yapay zeka: “Saniyede 1 milyon kitap okuyabilen Watson, her gün ortalama 8 bin yeni klinik deney ve vaka analizinin yayımlandığı kanser alanında her doktorun konsültasyon yapmak isteyeceği bir iş arkadaşı olarak karşımıza çıkıyor. İşte ilk haftasında 25 milyon tıbbi inceleme ve test okuyan Watson’ın halihazırda 20 onkoloji kuruluşu ile çalışmakta olması şaşırtıcı değil. Watson’ın algılama ve öğrenme biçimi, insan birikimini kalıcılaştırma anlamında da önemi bir yere sahip. Yenilikçi tarafı ise, onu konuda hoca olarak konumlayacak özelliği oluşturuyor.”

“North Carolina Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada Watson, uzman doktorlarla aynı sonuca işaret etti. Ancak çarpıcı olan başka bir nokta var: Vakaların yüzde 30’unda Watson, uzmanların vardığı sonuçların üzerine başka yorumlar ekledi. Bu nokta çok büyük önem taşıyor çünkü bu Watson’ı insanların yerini alacak değil, onların daha ileri gitmesine yardımcı olacak bir noktaya taşıyor.”

Özetle dünyanın gelişmiş ülkeleri, dolayısıyla Almanya bu noktalara ulaşmış olduğundan “Almanya eski Almanya” değil. Fakat gerileyen, kötüleşen bir (Almanya) durum yok. Biz eskidik, güncelleyemedik kendimizi ve yapay zekaların bırakın vasıfsız işçileri vasıflı meslekler edinmiş olan doktorlar, mühendisler, hukukçular, öğretmenler vb. alanlarda istihdam edilmiş olanların işlerini tehdit etmekte ve ellerinden büyük bir kısmını almaya aday olduğu bir dünyada, iç dünyamızın donanım ve yazılımını güncelleyemedik, moderleştiremedik ve “demode” kaldık.

Göremedik, onların tükettiklerini tüketmekle; onlar gibi giyinmekle, yemek ve içmekle, onların satın aldıklarını almak ve aynı mekanlarda bulunmakla onlar gibi olmanın aynı şey olmadığını. Bunun bir zihniyet ve çok boyutlu bir eğitim işi olduğunu…

Özetle “Almanya eski Almanya değil;” çünkü “Almanya yeni Almanya...”

Her sabah kalktığımızda duşumuzu alır, aynanın karşısına geçer saçımızı başımız düzeltir, en çok yakıştığını düşündüğümüz elbiselerimiz giyer, aksesuarlarımızı alır, takıp takıştırır,  parfümlenir… dışarıya öyle çıkarız. Yine içimizde bir kaygı vardır; bunun altına şunu mu giyseydim, saçımı şöyle mi, böyle mi yapsaydım… gibi dış görüntümüzü değiştirme, yenileme hassasiyeti içimizde fırtınalar estirir.

Sonu gelmez bu değişim ve yenilemenin… Mobilyalar,  beyaz eşyalar, duvarın rengi, tabandaki sergi, kapıdaki araba; olur olmaz yerlere yapılan dövmeler… uzar gider bu liste..

Fiziki müdahale ve para gücüyle alınıp satılacak her şeyimizi değiştiririz: fakat 30,40,50,60… yaşımız da 3-5 tane de değiştirmemiz gereken huy, karakteristik vasfımızın olduğunu bir türlü hatırımıza getiremeyiz. Çünkü; egomuz kendimizi tanıma, düzeltme, tamamlama isteğimizin önündeki en büyük engeldir. Her birimizin içerisinde koca koca “süpermen'ler” vardır.

Benliğin tekamülü, marketlerde satılmaz; parayla da alabilmek mümkün değildir pek. Bu kendimizi eksik, tamamlanmamış bir varlık olarak görmek ve potansiyellerimizi maksimuma çıkarma aşkı, gayreti ile mümkündür. Ekber-Şah’da denilen İbni Arabi’nin deyişi ile “kader gayrete aşıktır.” Bu gayreti gösteremediğimizden dolayı, biz eskiyoruz. Almanya’da, dünyada eski Almanya ve dünya olarak kalmıyor, gelişip tekamül ediyor.

Bizlerin bu gayretsizliği, bizlerin kaderlerini, “gayrete aşık olan” ülkeler, şirketler ve insanların değiştirmesine, belirlemesine sebep oluyor.

Mevlana:"Dün dünde kaldı cancağızım. Bugün yeni şeyler söylemek lazım!" der. Serdar KUZUKUOĞLU ise, “Memleket Tamamda Senin Halin Ne Olacak” başlıklı makalesinde, kendini güncellemeye dair: “Oysa gelecek için önce hayal etmemiz, sonra da bizi o hayale ikna edecek şekilde kendimizi donatmamız gerekiyor. Bu sadece gençlerin, anne-babaların değil; siyasetin de temel arzusu -hatta derdi-

olmalı.https://www.mserdark.com/memleket-tamam-da-senin-halin-ne-olacak/

Geleceği tasarlamaya gerçek anlamda hükmedebileceğin tek varlık olan ‘kendinden’değil de devletten başlayınca işin sonu kaçınılmaz olarak hamasete, tutarsızlığa (hatta kimi örneklerde güldürürken ağlatan bir çıkmaza) sürükleniyor.

Tanrım,

Bana değiştirebileceğim şeyleri değiştirmek için cesaret,

Değiştiremeyeceğim şeyleri kabul etmek için sabır,

İkisi arasındaki farkı bilmek için akıl

Ve beni aşkın körlüğünden, yalanlarından koruyacak dostlar ver.”