Narkisos, Negis, Navruz Çiçeği yada (özseverlik) kendine tapma…

Navruz, Nergis Fethiye - Malatya / 2011 

 

Narkisos söylencesinin çeşitli versiyonları olmasına rağmen biz, Poulo Coelho’nun, “Simyacı” kitabında Oscar Wilde’den yaptığı alıntıyı daha etkileyici bulduk.

“Narkisos, kendi güzelliğini  her gün bir gölün sularında seyretmeye giden bir yakışıklı delikanlının  efsanesi…

Bu delikanlı kendi görüntüsüne öyle vurgunmuş ki, günün birinde göle düşüp boğulmuş. Onun göle düşüp boğulduğu yerde bir çiçek açmış bu çiçeğe nergis(Narkisos) adı verilmiş.

(…)

Tatlı su gölünün kısıyısına gelen orman tanrıçaları Oreas’lar onu bir acı gözyaşı kavanozuna düşmüş olarak  bulmuşlar…

– Neden ağlıyorsun diye sormuş, Oreas’lar.

– Narkisos için ağlıyorum demiş, göl.

– Ne var bunda şaşılacak, demiş bunun üzerine orman tanrıçaları. Bizler ormanlarda boşu boşuna onun peşinde dolaşır dururduk, ama onun güzelliğini yalnızca sen görebilirdin yakından.

– Narkisos yakışıklı bir genç miydi? diye sormuş göl.

– Bunu senden daha iyi kim bilebilir ki? diye karşılık vermiş iyice şaşıran Oreas’lar. Hergün senin kıyılarına gelip sularına bakıyordu!

Göl bir süre sessiz kalmış. Sonra şöyle konuşmuş:

-Narkisos için ağlıyorum, ama onun yakışıklı olduğunu hiç farketmemiştim, ben. Narkisos için ağlıyorum, çünkü sularıma eğildiği zaman, gözlerinin derinliklerinde kendi güzelliğimin yansımasını görebiliyordum.

*                                     *                                        *

“Yunan mitolojisinde Narkissos adıyla sözü edilen, adını narsizme, narkoza, bir çiçek familyasına (nergisgiller) ve bir çiçeğe vermiş olan Narsis (ya da Narkissos), Klasik Mitoloji’deki bir kahraman olup, öyküsünün kaynağı eski Yunanistan’daki Eleusis misterleriinisiyasyonudur.”

Narsizm, kendini sevmenin patalojik halidir… Benseverlik. Kendimizi sevmek ve ben’imizi (bencillik değil) düşünmek bir dereceye kadar insanın ruh ve beden sağlığı için normal ve gereklidir. Hatta varlık sebebimizdir…  Her insan,haysiyet ve şerefli bir şekilde yaşamaya ve çağın gerektirdiği konforda bir hayat sürmeye layıktır…  Bu güdüsünü muhafaza edebilmesi içinde kendisini sevmesi gereklidir, hatta zorunludur. Buraya kadar bir sorun yok.

Fakat en iyi hayat yalnızca bana ait olmalı ve en güzel, en zeki, en akıllı, en başarılı… benim, varsa benim, yoksa benim, hayat benden ibaret demeye başlandığında bu yaşama güdüsü, ben’in yüceltilmesi hastalıklı bir hal alır… Böylesi bir bakış hayatın gerçekleri ile çelişir, bireyin kendisi ve toplumla olan ilişkilerini sorunlu hale getirir.

Yaşam bin bir türlü güzellikle doludur. Fakat o bunu kendisi ile sınırlar ve yoksun bir hayat sürer. Mesela: Nergiz, navruz güzeldir; fakat bin bir çeşit ve bin bir güzellikte nergizgiller, familia’dan nergiz vardır yaşamda… Sarı, kırmızı, turkuaz, ebruli… Bin bir güzellikte çiçek, bin bir güzellikte böcek, bin bir güzellikte insan, hayvan, dağ, tepe orman, deniz, göl… vardır.

Sevgi; Erich Fromm’un deyişi ile “seni, sendeki beni, bendeki alemi, doğayı, evrensel olanı, özgünlüğü(sevginin özel nesnesini de) muhafaza etmekle birlikte bütünü sevmektir.” Parçada bütünü, bütünde ki parçayı görebilme ve kendinle alem, kosmos arasında bağ kurabilmeyi gerektirir.

Dışınız nergiz kadar güzel olsa da, içiniz de bir “narkisos” varsa biliniz ki eler tutar yanı olmayan dünyanın en çirkin ve fakir insanı sizsiniz…  Orası karanlık delhizlerin de yarasaların yuva yaptığı, baykuşların uçuştuğu… uğultular zindanıdır.

Bilesiniz ki, içinizi nergis ettiğinizde dışınız zaten nergistir ve nergis kokarsınız buram buram! Değil midir zaten, her insan doğal olarak bir potansiyel nergis?

Fethiye - Malatya - Mart 2011

Narsisizm nedir?

Narsisizm kendini beğenmişlik hastalığıdır. Narsist kişilerde şu özellikler bulunur:

1. Dinlemezler: Her şeyi bildiklerine inanırlar. Narsist bir kişi eğer bir kurumun üst yöneticisi konumundaysa yönetim toplantılarında, bir ya da iki ast elemanla yapılan toplantılarda hep o konuşur, diğerleri dinler.

2. Empati kurmazlar: Narsistlerde empati yani başkalarının ne hissettiğini anlama yeteneği gelişmemiştir. Son derece benmerkezci düşünürler.

3. Kendilerini her şeyden çok severler: Kendini beğenmiş kişiler başarılarını, yeteneklerini abartırlar. Kendilerini farklı ve özel bir kişi olarak algılarlar. Kendilerini her şeyden çok severler.

4. Eleştiriye kapalıdırlar: En dostça eleştiriden bile rahatsız olur ve kendisini eleştirenleri düşman kabul ederler.

5. Vefasızlık ve nankörlük normaldir: Kullandıkları kişiyle işleri bitince ona sırtlarını döner, vefasızca davranırlar. Vefasızlık ve nankörlük kendini beğenmişlere göre normal davranışlardır.

6. İnsanlara değer vermezler: Her başarı onların eseridir. Her türlü başarı onun öngörüsü, zekâsı, oluşturduğu stratejisi, güç ve kararlılık sayesinde kazanılmıştır.

7. Zenginlik, başarı, güç, ihtişam ararlar: Devamlı takdir edilme, itibar görme, iltifat arayıp durma çabasındadırlar. Övgü, kendini beğenmişlerin besinidir.

8. Amaçları, hayran kitlesi oluşturmaktır: Kendini beğenmiş kişiler muhatap aldığı kişiyi kendilerine hayran etmeye çalışır.

9. Hem kıskanır, hem kıskanıldığını düşünürler: Başkalarını kıskanır, başkalarının da kendilerini kıskandığına inanırlar. Kendi amaçlarına ulaşmak için başkalarının zayıf taraflarını kullanırlar. Son derece menfaatçidirler.

PROF.DR.RAMAZAN YİĞİTOĞLU

Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Başhekimi

zaman.com.tr’ den alınmıştır.